De Hoge Gezondheidsraad heeft nieuwe voedingsaanbevelingen gepubliceerd. De richtlijnen ontstaan op basis van de meest recente wetenschappelijke studies en internationale consensus. Er zijn geen wereldschokkende wijzigingen ten opzichte van de vorige editie in 2009. Wel wordt het belang van de kwaliteit bevestigd, zowel van vetten als van koolhydraten. Het VIGeZ reflecteert over de nieuwe aanbevelingen.

Sinds de opstart aan het begin van de 20ste eeuw richt wetenschappelijk onderzoek naar voeding zich traditioneel op het effect van individuele voedingsstoffen op onze gezondheid en op het bepalen van de behoefte eraan. Zo werden de ‘aanbevolen dagelijkse hoeveelheden’ vastgelegd, die vooral voedingstekorten moesten voorkomen.

Na de Tweede Wereldoorlog verlegde het probleem zich geleidelijk van tekorten aan nutriënten naar een overdaad aan calorieën. Gepaard met een minder actieve leefstijl leidde dit tot een toename van overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten.

Nog zinvol in tijden van overvloed?

In die zin kunnen we de kritische vraag stellen in hoeverre de nu gepubliceerde aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad op voedingsstoffenniveau nog relevant zijn? Het antwoord is dubbel: onze behoefte aan vitaminen, mineralen, eiwitten… is niet veranderd. Het blijft dus belangrijk aandacht te hebben voor een adequate opname ervan. Maar om de nieuwe problemen zoals overgewicht en hart- en vaatziekten te counteren, is er meer nodig.

Adviezen over vetten of koolhydraten op zich bieden onvoldoende houvast en leiden tot extreme visies. Waar in de voorbije 20 jaar een ware vetfobie heerste, verlegt de focus zich nu naar koolhydraten als de grote schuldige van de obesitasepidemie.

Voedingsstoffen versus voedingsmiddelen

Voedingswetenschappers beseffen intussen dat we verder moeten kijken dan enkel naar de effecten van deze nutriënten op zich; ook (en vooral) de voedingsmiddelen waarin de nutriënten zich bevinden moeten mee onder de loep worden genomen. De Hoge Gezondheidsraad geeft deze extra dimensie waar mogelijk al mee in zijn nieuwe advies.

Actieve voedingsdriehoek

Het is echter uitkijken naar de uitgebreide vertaling naar praktische richtlijnen op voedingsmiddelenniveau, die de Hoge Gezondheidsraad plant tegen 2018. Het VIGeZ werkt hieraan mee, maar is intussen zelf ook gestart met de herziening van de actieve voedingsdriehoek. In dat proces ligt de focus op het formuleren van eenvoudige, motiverende en haalbare gezondheidsboodschappen naar het algemene publiek.

Bron: Vigez